Klik op de vragen om de antwoorden te zien.
1. Wat is het doel van Collectief Kapitaal?
Wij zijn Collectief Kapitaal. Wij zetten ons in voor een samenleving waarin iedereen de zekerheid heeft om goed te kunnen leven. Het huidige systeem voorziet daar niet in én zit verandering in de weg. Er zijn nieuwe vormen nodig om te laten zien dat het anders kan. Daarom doen wij een experiment met het basisinkomen. Opgezet voor en door burgers.Wij geloven dat de weg naar verandering bestaat uit het bouwen aan onderling vertrouwen en solidariteit. Het is onze overtuiging dat het veranderen van onze waarden een noodzakelijke voorwaarde is voor het veranderen van het systeem. Ons basisinkomen, waar we geen voorwaarden aan verbinden (de wettelijke kaders daargelaten), is voor mensen die ademruimte nodig hebben of een andere draai aan hun leven willen geven. Wij bewegen van controle en wantrouwen naar samenwerking en vertrouwen.
2. Door wie wordt Collectief Kapitaal georganiseerd?
Collectief Kapitaal is een initiatief voor en door burgers. We werken samen met maatschappelijke organisaties en de lokale overheid. We zijn geen initiatief van de Gemeente Amsterdam, maar een onafhankelijke beweging.
3. Wat verstaat Collectief Kapitaal onder bestaanszekerheid?
Een tekort aan geld betekent ook een tekort aan ruimte en keuzes. Wanneer je alleen maar bezig bent met overleven: je de huur kunt betalen en de rekeningen zich maar opstapelen, dan is er geen ruimte om plannen te maken. Of om even bij te komen, jezelf te ontwikkelen, keuzes te kunnen maken die je leven zouden kunnen verbeteren. En wanneer je wel genoeg geld hebt, kun je je nog steeds bestaansonzeker voelen. Omdat je meer tijd wilt besteden aan de zorg voor je kinderen of aan je zieke ouder. Ook deze kwesties kunnen betekenen dat een mens zich niet bestaanszeker voelt.
4. Wat is het verschil tussen donateurs, inschrijvers en deelnemers van Collectief Kapitaal?
Bij Collectief Kapitaal zijn we een team. Alle mensen samen vormen het collectief - de beweging op weg naar verandering. Iedereen draagt op zijn eigen manier - en naar eigen goeddunken bij aan het initiatief. Voor de werkbaarheid van het experiment hebben we ervoor gekozen om drie verschillende manieren van betrokkenheid te onderscheiden:
De donateurs van de basisinkomens (donateurs)
De inschrijvers voor het ontvangen van een basisinkomen (inschrijvers)
De ontvangers van het basisinkomen (deelnemers)
1. Waaruit bestaat de actie van Collectief Kapitaal?
We keren aan vijf mensen woonachtig in de wijk Buikslotermeer in Amsterdam-Noord een basisinkomen uit. De vijf personen die een basisinkomen ontvangen, krijgen €1000,- per maand gedurende acht maanden. Er vindt geen controle plaats op de besteding van het geld. De vijf ontvangers van het basisinkomen worden gedurende deze acht maanden onderdeel van het onderzoek van Collectief Kapitaal.
2. Waaruit bestaat het onderzoek van Collectief Kapitaal?
Als een van de vijf ontvangers van een basisinkomen word je onderdeel van het onderzoek van Collectief Kapitaal. Daarvoor ben je bereid en beschikbaar om iedere maand een gesprek aan te gaan met een onderzoekspartner waaraan je aan het begin van de acht maanden wordt gekoppeld. Samen met de onderzoeker geef je vorm aan de manier waarop jij jouw ervaringen met het basisinkomen kunt beschrijven en delen. We hebben jouw actieve officiële toestemming nodig om deze informatie te gebruiken. Uiteraard wordt alle informatie geanonimiseerd.
Deelname aan het onderzoek betekent in ieder geval beschikbaarheid voor tien contactmomenten:
een kennismakingsdag op 31 augustus 2021 waar de vijf onderzoekers en vijf ontvangers van het basisinkomen samenkomen om samen de kaders uit te zetten voor de daaropvolgende 8 maanden waarin het basisinkomen wordt uitgekeerd
iedere maand één gesprek met een onderzoeker van Collectief Kapitaal
verslaglegging (op een manier naar eigen keuze) van jouw ervaringen gedurende de 8 maanden dat je het basisinkomen ontvangt
een laatste gesprek, nog eens acht maanden na het experiment, waarin we samen terugblikken
1. Wie kan zich inschrijven voor een basisinkomen van Collectief Kapitaal?
Je kunt je inschrijven voor een basisinkomen van Collectief Kapitaal als je ouder bent dan 18 jaar en als je woonachtig bent in Buikslotermeer in het stadsdeel Amsterdam-Noord in Amsterdam. Het postcodegebied waar we Collectief Kapitaal uitvoeren loopt van 1025 AA t/m 1025 ZZ.
2. Kunnen meerdere mensen uit een huishouden - wonend op hetzelfde adres - zich inschrijven?
Ja dat kan, zolang ze ouder zijn dan 18 jaar.
3. Kan ik iemand anders inschrijven voor Collectief Kapitaal?
Nee dat kan niet. Jij kunt een ander wel wijzen op de mogelijkheid van Collectief Kapitaal, maar deze persoon moet zelf besluiten om zich wel of niet in te schrijven voor ons experiment. In lijn met onze kernwaarden vertrouwen, waardigheid en autonomie lijkt het ons het meest passend dat jij zelf het gesprek aangaat met de persoon die je een basisinkomen toewenst.
4. Kan ik mij inschrijven zonder woonadres, maar met een post-/briefadres in Amsterdam-Noord?
Ja, dat kan. Als jij geen woonadres hebt in Amsterdam-Noord, maar wel een post-/briefadres kun jij meedoen aan Collectief Kapitaal. Voor meer informatie over het aanvragen van een briefadres bij de Gemeente Amsterdam kun jij op deze website terecht.
5. Kan ik mij inschrijven zonder bankrekeningnummer?
Nee, dat kan helaas niet.
6. Kan ik het basisinkomen ontvangen als ik geen bankrekeningnummer heb?
Nee, dat kan helaas niet.
1. Loop ik financieel risico door mee te doen met het experiment?
We raden iedereen die overweegt om zich in te schrijven voor Collectief Kapitaal aan om in eerste instantie goed in kaart te brengen of en welke risico’s er voor jou verbonden kunnen zijn aan deelname. Deze veelgestelde vragen pagina helpt je daarbij op weg. Bij meer vragen kun je terecht bij de klantenservice.
2. Ik ontvang een WIA, WAO, WW, ZW, Wlz, AOW, Anw, AKW-uitkering. Kan ik mij inschrijven?
Voor deze pilot van Collectief Kapitaal nodigen we nadrukkelijk mensen uit om zich in te schrijven die op dit moment een betaalde baan hebben, maar desondanks te weinig bestaanszekerheid ervaren. Onder een betaalde baan vallen de volgende situaties:
ZZP'er
Flexwerk (oproepcontract met voorovereenkomst, nulurencontract en min-maxcontract)
Arbeidsovereenkomst voor bepaalde en/of onbepaalde tijd
3. Ik ontvang een Wajong-uitkering/een bijstandsuitkering en ik val onder de Participatiewet. Kan ik mij inschrijven?
Ook in deze situatie geldt dat wij nadrukkelijk mensen uitnodigen om zich in te schrijven die op dit moment een betaalde baan hebben, maar desondanks te weinig bestaanszekerheid ervaren.
Als jij een volledige uitkering ontvangt die valt onder de Participatiewet raden wij jou af om je in te schrijven voor Collectief Kapitaal. Het basisinkomen dat jij via ons ontvangt, kan impact hebben op de hoogte van jouw uitkering. Schenkingen van meer dan €1200,- per maand dienen opgegeven te worden aan de Gemeente Amsterdam. Wanneer jij deze inkomsten vergeet te melden, kan het jou bovendien een boete opleveren en/of je loopt het risico dat jouw uitkering wordt stopgezet. Op dit moment kunnen wij deze situatie helaas niet veranderen.
4. Ik heb een betaalde baan en ik zit in een schuldhulpverleningstraject. Kan ik mij inschrijven?
Ja dat kan. Wij hebben geen inzicht in individuele situaties waardoor wij niet kunnen inschatten in hoeverre het schuldhulpverleningstraject jou toestaat om vrij over deze middelen te beschikken. Neem contact op met jouw begeleider binnen dit traject om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn.
5. Ik twijfel over deelname omdat ik de financiële risico’s niet goed kan overzien. Waar kan ik advies inwinnen?
Allereerst kun je contact zoeken met het callcenter van Collectief Kapitaal. Je krijgt dan een lid van het collectief aan het woord. Wij proberen jouw vraag zo goed mogelijk te beantwoorden. Indien het een vraag betreft waar speciale expertise voor benodigd is, proberen we jou zo goed mogelijk te verwijzen naar een ander persoon/andere organisatie. Voor meer informatie over ons callcenter zoals telefoonnummer en openingstijden, kijk bij onze kantenservice.
Daarnaast kun je informatie vinden over schenkingen op deze websites:
https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/schenken/schenken-en-schenkbelasting
https://www.amsterdam.nl/werk-inkomen/bijstandsuitkering/giften-tot-e1200/
https://www.amsterdam.nl/werk-inkomen/bijstandsuitkering/
https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/toeslage
n/hoe_werken_toeslagen/kan_ik_toeslag_krijgen/vermogen/
Amsterdam-Noord heeft ook een buurtteam waarin mensen zitten met expertise t.a.v. financiële voorzieningen en toeslagen. Zij zijn op werkdagen open van 9.00 - 17.00. Hier vind je hun adressen: https://www.buurtteamamsterdam.nl/noord/.
Je kan ze op werkdagen tussen 9:00 en 17:00 bellen op 020 435 45 55, of bereiken per e-mail op info@buurtteamamsterdamnoord.nl
6. Is er een kans dat ik het ontvangen basisinkomen aan Collectief Kapitaal moet terugbetalen?
Nee, in geen geval hoeft het basisinkomen van Collectief Kapitaal terugbetaald te worden. De uitkering kan tussentijds wel stopgezet worden indien niet wordt voldaan aan de bepalingen in de algemene voorwaarden. Hiermee doelen we op de ontplooiing van strafbare activiteiten middels het basisinkomen van Collectief Kapitaal.
1. Wordt de ontvangst van het basisinkomen als inkomen gerekend?
Nee. Ons basisinkomen wordt door de belastingdienst gezien als een schenking en geldt niet als inkomen. De ontvangst van ons basisinkomen heeft dus ook geen invloed op eventuele belasting toeslagen. Als jij het basisinkomen (de schenking) gaat sparen dan komt deze in box 3. De schenking telt dan wel als vermogen. Bij toeslagen met een vermogenstoets kan dit dus effect hebben op het recht op een toeslag.
2. Moet ik schenkbelasting betalen over het basisinkomen?
Nee, je hoeft geen schenkbelasting te betalen over het basisinkomen. Collectief Kapitaal is een ANBI. Als een ANBI schenkingen doet in het algemene belang, dan hoeft de ontvanger geen schenkbelasting te betalen. Het is wel belangrijk dat je de schenking opgeeft bij de belastingdienst. Als je hier meer over wilt lezen, kijk dan op deze pagina van de belastingdienst. Op dit formulier staat uitgelegd hoe je dit bij de belastingdienst moet aangeven.
3. Moet ik inkomstenbelasting betalen over het basisinkomen?
Nee, omdat het een schenking betreft is er geen inkomstenbelasting verschuldigd. Het is namelijk een vrijwillige bijdrage vanuit de stichting en er worden geen werkzaamheden voor verricht. De schenkingen vallen onder de regels van de Successiewet. De stichting is aangemerkt als ANBI- een Algemeen Nut Beogende Instelling. In principe kan de stichting belastingvrij schenkingen doen in het algemeen belang.
1. Hoe kan ik me inschrijven voor het experiment van Collectief Kapitaal?
Voor je je inschrijft verdiep je je eerst in Collectief Kapitaal. Je leest de informatie over het experiment door en de algemene voorwaarden. Als je enthousiast bent schrijf je je via dit inschrijfformulier in. Daar geef je je naam, e-mailadres, telefoonnummer, postcode en geboortedatum door, zodat we contact met je kunnen opnemen, indien jij door de loting als een van de ontvangers wordt toegewezen. Je wordt door ons gebeld als jij een van de vijf ontvangers van het basisinkomen wordt.
2. Welke informatie wordt van mij gevraagd bij de inschrijving voor Collectief Kapitaal?
Voor de inschrijving vragen we van jou:
jouw voor- en achternaam
jouw e mailadres
jouw telefoonnummer
jouw postcode
jouw geboortedatum
Je geeft tijdens de inschrijving ook aan dat je op de hoogte bent van de algemene voorwaarden van Collectief Kapitaal en dat je hiermee akkoord gaat.
Je geeft met jouw inschrijving voor Collectief Kapitaal ook aan dat je beschikbaar bent en meewerkt aan het onderzoek. Daarmee geef je ook toestemming voor het delen van de informatie die jouw deelname aan Collectief Kapitaal met zich meebrengt. Alle informatie wordt uiteraard geanonimiseerd. Jouw naam wordt bekend bij de initiatiefnemer van Collectief Kapitaal, de onderzoeksgroep en het bestuur van Collectief Kapitaal. Daarbuiten wordt jouw naam en overige informatie alleen gedeeld indien jij daar zelf toestemming voor geeft (lees meer over de toepassing van de wet AVG in onze algemene voorwaarden). Wanneer je na de loting als een van de vijf ontvangers van het basisinkomen wordt aangewezen, vragen we aan jou om met ons te delen:
jouw woonadres
jouw bankrekeningnummer
jouw gezinssituatie (alleenstaand, samenwonend, gehuwd, kinderen)
jouw soort betaald werk
3. Komt er nog een ronde om je in te schrijven?
Dat hopen we, maar we weten nog niet hoe of wanneer. We informeren jullie via de website over het vervolg van Collectief Kapitaal.
1. Worden er eisen gesteld aan de manier waarop ik het basisinkomen wil uitgeven?
Nee daar worden in principe geen eisen aan gesteld. Je kunt zelf bepalen waar je het basisinkomen aan uitgeeft en daar vindt geen controle op plaats. De enige voorwaarde die we stellen is dat er geen strafbare activiteiten worden ontplooid met het basisinkomen.
2. Kan ik anoniem blijven als ik het basisinkomen ontvang?
Ja dat kan, behalve voor de initiatiefnemer van Collectief Kapitaal, de onderzoeksgroep en het bestuur van Collectief Kapitaal.
1. Wat houdt deelname aan het onderzoek in?
Het doel van het experiment van Collectief Kapitaal is te onderzoeken of en hoe we op een menswaardiger manier kunnen omgaan met elkaar. En of we een stap kunnen zetten richting bestaanszekerheid voor iedereen. Samen met de onderzoeksgroep onderzoek je de ervaring die het basisinkomen voor jou met zich meebrengt. Jouw verhaal staat centraal en dat verhaal geven we samen vorm in woord of beeld - jij bepaald hoe jouw verhaal vorm krijgt. Een van de onderzoekers trekt het hele experiment - gedurende 8 maanden - met jou op. In het kader van ons onderzoek vragen we van jou:
Actieve, officiële toestemming om je informatie - geanonimiseerd - te kunnen gebruiken
Je bent beschikbaar en bereid om iedere maand een gesprek met ons aan te gaan waarin je je ervaringen deelt. We gaan samen onderzoeken hoe we die ervaringen kunnen opschrijven en verzamelen
Er zijn in totaal in ieder geval tien contactmomenten
een kennismakingsdag op 31 augustus 2021
iedere maand één gesprek
een laatste gesprek, nog eens acht maanden na het experiment, waarin we samen terugblikken
2. Wie zijn de onderzoekers van het onderzoek van Collectief Kapitaal?
Vijf leden uit ons collectief hebben zich vrijwillig opgegeven om zitting te nemen in de onderzoeksgroep. Een aantal van hen zijn in het dagelijks leven ook onderzoeker en een aantal niet.
3. Wat kan ik van de onderzoeksgroep verwachten?
Je mag ons gedurende het hele traject alles vragen over het experiment en het Collectief. We hebben een buddysysteem: in principe één op één contact, we gaan samen op pad. Collectief Kapitaal is geen hulpverleningsinstantie. Voor (complexe) hulpvragen zijn wij niet geschikt. Het onderzoeksteam deelt alle informatie en voortgang ook met jou en op dat materiaal heb je altijd inspraak.
1. Hoe wordt er uit alle inschrijvingen een deelnemer gekozen?
Een notaris wijst - via loting - de vijf beschikbare basisinkomens toe aan 5 mensen die zich hebben ingeschreven.
2. Wanneer hoor ik of ik 1 van de ontvangers van het basisinkomen ben?
In de eerste helft van augustus wordt bekend gemaakt wie het basisinkomen ontvangt.
3. Hoe kom ik te weten of ik 1 van de ontvangers van het basisinkomen ben?
We bellen jou als je een van de ontvangers bent van het basisinkomen. Aan de telefoon maken we ook een afspraak met jou voor een live kennismakingsafspraak. Iedereen die zich heeft ingeschreven, maar uiteindelijk geen basisinkomen ontvangt, wordt via e-mail op de hoogte gebracht.
4. Wat gebeurt er na de toewijzing?
Als je een basisinkomen toegewezen krijgt, ontvang je telefonisch bericht. We plannen dan een live kennismakingsgesprek met jou. In dat gesprek nemen we nogmaals met jou door hoe het traject van Collectief Kapitaal er in de daaropvolgende maanden uitziet, of en welke consequenties er eventueel aan jouw deelname zitten en hoe het onderzoek er praktisch uitziet. Op 31 augustus 2021 is er een kennismakingsgesprek met de vijf onderzoekers van de onderzoeksgroep en de vier andere ontvangers van het basisinkomen.
5. Moet ik het basisinkomen aannemen als hij aan mij wordt toegewezen?
Nee, dat hoeft niet. In een kennismakingsgesprek nemen we door wat de volgende stappen zijn. Na dat gesprek kun je altijd nog bepalen of je de schenking wilt ontvangen en of je wilt deelnemen aan Collectief Kapitaal.
6. Wat gebeurt er met het overgebleven geld als iemand het basisinkomen toch niet aanneemt?
De notaris wijst het basisinkomen toe aan een andere inschrijver.
7. Welke dag wordt het basisinkomen betaald?
Iedere 21e van de maand wordt de schenking overgemaakt naar het opgegeven bankrekeningnummer. Afhankelijk van de bank staat dit bedrag dezelfde dag nog of de eerstvolgende werkdag op de bankrekening.
8. Hoe ontvang ik het basisinkomen?
De deelnemers die door de notaris zijn toegewezen ontvangen de maandelijkse schenking op het bankrekeningnummer dat door hen is opgegeven.
1. Hoe wordt toezicht gehouden op goede besteding van de donaties?
Het bestuur van Collectief Kapitaal ziet toe op een goede besteding van de donaties door middel van een zorgvuldige interne procesvoering, waarbij onder meer taken inzake betalingen zijn verdeeld over meerdere personen. Voorts vindt jaarlijks controle plaats op de financiële bedrijfsvoering van Collectief Kapitaal door een accountant bij de controle op de jaarrekening.
