Het is 13 september 2023. Vandaag spreekt Denise Harleman namens Collectief Kapitaal in bij de commissie werk en inkomen van de Gemeente Amsterdam. Er is een motie ingediend door JA21 die wethouder Rutger Groot Wassink oproept om de samenwerking met Collectief Kapitaal te stoppen1.
Aanleiding voor de ingediende motie is een raadsbrief die is rondgestuurd waarin wethouder Groot Wassink de raad informeert over de samenwerking met Collectief Kapitaal. Hij schrijft o.a.:
“Als gemeente Amsterdam zijn we trots dat een organisatie als Collectief Kapitaal en alle betrokken vrijwilligers zich inzetten om bestaanszekerheid in Nederland en Amsterdam in het bijzonder te versterken. De afgelopen jaren heeft Collectief Kapitaal vijf Amsterdammers voor acht maanden ondersteund met 1.000 euro per maand. Daarmee hebben ze niet alleen de inkomenspositie van deze vijf mensen versterkt, maar ook een bijdrage geleverd aan de inzichten in de mechanismen die leiden tot bestaansonzekerheid en de grote neveneffecten op mensen hun levens als zij in bestaansonzekerheid leven”.
Perspectiefwisseling
JA21 bekritiseert Collectief Kapitaal vanwege het ‘onvoldoende doelmatige karakter’ van de beweging. En voor het feit dat we ‘maar’ vijf mensen een schenking hebben gegeven en daarmee geen enkele betekenis toevoegen aan het ‘oplossen’ van het probleem van bestaansonzekerheid.
We houden een gloedvol betoog waarin we pijnlijk blootleggen dat we onze impact anders zien. Dat het niet gaat over ‘maar’ vijf mensen maar over een beweging van duizenden die samen - van onderop - aan een nieuw verhaal bouwen. En dat het ridicuul is dat we aan een meetlat worden gehouden, die de gemeente zelf niet haalt. Over verschillen in verantwoordelijkheden en mogelijkheden gesproken. De motie haalt het uiteindelijk niet.
Precair krachtenveld
Het is wel een goede illustratie van het precaire (politieke) krachtenveld waarin Collectief Kapitaal zich bevindt. Waarin we telkens een evenwicht zoeken tussen onafhankelijk opereren en voldoende samenwerking om onze kennis binnen gemeenten en het Rijk te laten landen. In Amsterdam waren we - in het kader van kennisdeling - onderdeel van een Expertsessie aanpak bestaanszekerheid. En in het kader van meerjarig beleid rondom werk en inkomen zijn we geraadpleegd door de gemeente.
Ook in de andere steden waar we actief zijn, zoeken we de samenwerking op met de gemeente. In Arnhem dient Collectief Kapitaal bijvoorbeeld als invulling van hun ambitie om ‘iets met het basisinkomen’ te doen. In Rotterdam hebben we minder contact met beleidsmakers, maar zijn we wel onderdeel van het subsidietraject ‘City Lab 010 – een potje waar vanuit allerlei domeinoverstijgende projecten worden gefinancierd.
In Utrecht is er een nauwe samenwerking met de Gemeente aan het ontstaan. Mogelijk gaat dit leiden tot een heel nieuwe pilot. Collectief Kapitaal heeft iets in gang gezet, dat is niet meer te stoppen. Met zachte kracht trotseren we de tegenwind. Onze methodiek vindt steeds meer gehoor. Waar we kunnen delen we onze kennis en bouwen we mee aan verandering.
1 De samenwerking bestaat uit kennisuitwisseling bijvoorbeeld door mee te doen aan Expertsessies. Ook wordt er gesproken over belemmeringen in wet- en regelgeving en worden die waar mogelijk onderzocht en opgelost. Ook financiert de Gemeente Amsterdam een deel van de activiteiten in Amsterdam.